Een muur die in slechte staat verkeert en die je wil schilderen? Een extra badkamer? Of de zolder die je wil opsplitsen in twee kinderkamers? Gipsplaten zijn budgetvriendelijk en gemakkelijk te verwerken, en als je de indeling van een ruimte later wil wijzigen, kan je ze vrij eenvoudig verwijderen. Om zelf gipsplaten te plaatsen hoef je bovendien geen ervaren klusser te zijn. Een voorzetwand of scheidingswand realiseren, dat heb je zo voor mekaar.
Welke soort gipskartonplaten je nodig hebt, hangt af van de toepassing. Voor in een slaapkamer of een thuisbureau waar akoestisch comfort het belangrijkst is, kies je een ander type platen dan voor een natte ruimte zoals een badkamer, of voor een kamer waarvan de muren het door spelende kinderen zwaar te verduren krijgen. 
Beelden: Gyproc®
Tekst: Violette Goethals
Beelden: Gyproc®
Met de Gyproc® Configurator is het mogelijk doorheen een virtuele woning te navigeren. Selecteer de ruimte(s) waarin je wil klussen, geef aan welke werken je er wil uitvoeren, en na het beantwoorden van enkele vragen kom je te weten welke materialen en toebehoren je behoeft. Op basis van de opgegeven afmetingen krijg je ook een gedetailleerde shoppinglijst. Dat lijstje kan je laten opsturen naar je e-mailadres.
Wil je extra isoleren of leidingen verbergen? Dan kan je met een zogenaamde voorzetwand snel zorgen voor een mooie, strakke afwerking. Wanneer gipsplaten worden gebruikt om in een ruimte een afscheiding te creëren, spreken we van een scheidingswand.
Gipsplaten voor een voorzetwand kan je op een regelmatig oppervlak rechtstreeks op de muur vastkleven met een speciale kleefgips. Op oneffen muren of loszittend pleisterwerk, of als je bijkomend wil isoleren of leidingen wegwerken, moet je ze vastmaken op een frame. Ook bij een scheidingswand moeten de platen altijd bevestigd worden aan een regelwerk dat aan het plafond, de vloer en de wanden wordt verankerd. Een frame kan in hout zijn of in metaal. Het voordeel van een metalen regelwerk is de grotere stevigheid van de constructie. Metalen profielen zullen ook niet uitzetten of krimpen.
Beeld: Gyproc®
Wil je een buitenmuur thermisch isoleren aan de binnenkant, voorzie dan altijd een vochtregulerend dampscherm, bijvoorbeeld een polyamide folie. Dat scherm moet altijd aan de warme kant van de isolatie komen, dus tussen de gipsplaat en het isolatiemateriaal. Vul de spouw met glaswol, en let erop dat de isolatie perfect aaneensluit en nergens doorbroken wordt door bijvoorbeeld schroeven. Let er ook goed op dat de buitenmuur droog is. Een voorzetwand mag nooit een middel zijn om vochtproblemen te verbergen.
Qua akoestische isolatie, voor slaapkamers bijvoorbeeld, haal je de beste resultaten met een frame met een dubbele beplating die ‘ontkoppeld’ is. Dat betekent dat het regelwerk nergens star contact mag hebben. De spouw tussen de platen moet minstens 5 cm zijn. Kies voor specifieke geluidswerende platen.
ABA staat voor afgeschuinde boord en maakt het voegen van gipskartonplaten eenvoudiger. Een ABA-plaat heeft 2 afgeschuinde kanten, bij een 4xABA-plaat zijn ook de kopse (de korte) kanten afgeschuind.
Voegen gebeurt in twee fasen: vul eerst de voeg in één of meer lagen, en werk af met een dunnere maar bredere laag. Respecteer telkens de minimale uithardingstijd. Het voegproduct kan ofwel een poeder zijn dat je mengt met water, ofwel een kant-en-klare voegpasta. Het kant-en-klare product heeft het voordeel dat het geen klontertjes vormt. Je kan het bovendien preciezer doseren, waardoor je minder productverlies hebt. Met zelfklevende voegband werk je sneller en gemakkelijker, maar papieren voegband is steviger en geeft de beste garantie voor een glad en scheurvrij resultaat, zeker bij lange smalle stukken of als je werkt op houten regels.
Schuur na het afwerken van de voegen het volledige plaatoppervlak op met specifiek gipsschuurpapier korrelgrootte P180 tot P220. Je doet dat het best met de hand. Zo verwijder je niet te veel materiaal.
Vooraleer je gipsplaten schildert, strijk je ze in met een primer. Het voegproduct en het karton van gipsplaten hebben immers een verschillend zuigend vermogen. Een primer zorgt ervoor dat de verf op alle plaatsen, zowel op de gevoegde als de niet-gevoegde delen, gelijkmatig wordt opgenomen. Zo voorkom je tintverschillen. Wacht minstens 5 uren na het aanbrengen van de primer vooraleer te schilderen.
Je brengt best ook een primer aan als je de gipsplaten wil behangen. Zo vermijd je dat het karton van de gipsplaat loskomt wanneer je na enkele jaren het behangpapier wil vervangen. Dankzij de primer zal je het papier gemakkelijk kunnen verwijderen met behulp van een behangafstomer.
Beeld: Gyproc®
Voor vochtwerende gipskartonplaten die je wil betegelen bestaat er specifieke tegellijm. Vochtwerende platen herken je aan de groene kleur en het opschrift WR (Water Resistant). Deze platen zijn bij uitstek geschikt voor de badkamer en de keuken. Bij gebruik in plaatsen met een rechtstreekse besproeiing (in de douche of rond het bad) moet vooraleer te betegelen altijd een waterwerende laag worden voorzien (een waterdichtingsdoek of een afdichtpasta in combinatie met een afdichtingsband).
Meer weten over buitenmuren afwerken aan de binnenkant met gipsplaten? Klik hier.
Deze reportage komt uit het magazine BENO, informatie en inspiratie voor de betere renoveerder, editie 2024. Lees het volledige artikel in het magazine via deze link. 
Lees of download het volledige BENOmagazine gratis via deze pagina
